Η Οι.Ομ.Κω. ως ο ενωτικός φορέας των εκπατρισθέντων παρά τη θέληση τους μελών της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας της Κωνσταντινούπολης, και με τις απευθείας αλλά και τις διεθνείς παρεμβάσεις που έχει κάνει από το έτος 2010, έχει επιτύχει να αναγνωρίζεται από το κράτος της Ρεπουμπλικανικής Τουρκίας ως νόμιμος συνομιλητής για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων της Κοινότητας αυτής.
Στην περίοδο 12-14 Νοεμβρίου, παράλληλα με την οργάνωση της Έκθεσης «Η Πολλαπλή Συμβολή των Ρωμιών την Οθωμανική και Ρεπουμπλικανική Περίοδο», η αντιπροσωπεία του Δ.Σ. της Οι.Ομ.Κω. αποτελούμενη από τους Νικόλαο Ουζούνογλου, Πρόεδρο, Νικόλαο Αναγνωστόπουλο, Γενικό Γραμματέα, και Μιχαήλ Μαυρόπουλο, Αντιπρόεδρο, είχε σειρά συναντήσεων με κρατικούς ιθύνοντες της Τουρκίας.
Οι συναντήσεις καθορίστηκαν με μέριμνα του Γενικού Προξενείου Αθηνών της Τουρκίας μετά από αίτημα της Οι.Ομ.Κω.
Το περιεχόμενο των συναντήσεων αυτών υπήρξε ως ακολούθως:
1) KOSGEB (Οργανισμός Υποστήριξης Ανάπτυξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων): η συνάντηση έγινε με την διευθύντρια N. Pınar IŞIN και έναν συνεργάτη της. Εξετάστηκε η συνέ-χιση της συνεργασίας για την οργάνωση σεμιναρίων σε θέματα επιχειρηματικότητας (έχουν γίνει δύο σεμινάρια τα καλοκαίρια 2015 και 2018), η δυνατότητα παροχής θέσεων πρακτικής άσκησης σε Κωνσταντινουπολίτες φοιτητές και επίσης η παλαιότερη πρόταση της Οι.Ομ.Κω. για την ίδρυση σε συνεργασία των δύο μερών Κέντρου Έρευνας & Ανάπτυξης Τεχνολογίας στην Πόλη. Η τελευταία δράση θα μπορεί να εξεταστεί το 2019 υπό το νέο καθεστώς ίδρυσης παρόμοιων Κέντρων (ήδη λειτουργούν στην Τουρκία 128 ανάλογα). Για να αιτηθεί ένας νέος επιχειρηματίας χρηματοδότηση ίδρυσης νέας εταιρείας είναι απαραί-τητη η γνώση της Τουρκικής γλώσσας, καθόσον η πρόταση πρέπει να συνταχθεί και να παρουσιαστεί στη γλώσσα αυτή.
2) YTB (Προεδρεία πολιτών εξωτερικού της Τουρκίας και συγγενών Κοινοτήτων): Η συνάντηση έγινε με τον Αντιπρόεδρο Sayit YUSUF και δύο συνεργάτες του και εξετάστηκε η επανάληψη δράσεων που είχαν υλοποιηθεί το καλοκαίρι του 2015 με την οργάνωση Εκπαιδευτικής Εκδρομής 20 νέων Κωνσταντινουπολιτών καθώς επίσης και η υποστήριξη προ-γραμμάτων της Οι.Ομ.Κω. που αποσκοπούν στην παλιννόστηση νέων Κωνσταντινουπολιτών, θέμα που αποτελεί τον στρατηγικό σκοπό της Οι.Ομ.Κω.
3) Türk Tarih Kurumu (ΤΤΚ, Τουρκικό Ίδρυμα Ιστορίας): Η αντιπροσωπεία έγινε δεκτή από τον Πρόεδρο του ΤΤΚ Καθηγητή Refik TURAN και το επιτελείο του. Η συνάντηση υπήρξε η πρώτη στην προσπάθεια του εντοπισμού της τύχης των βιβλίων και των χειρόγραφων του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου (ΕΦΣΚ) που είχαν κατασχεθεί από την Κυβέρνηση της Τουρκίας το 1924. Διαπιστώθηκε ότι περί τα 5.000 έντυπα βιβλία που αφορούν την Αρ-χαιολογία και Ιστορία της Βιβλιοθήκης του ΕΦΣΚ βρίσκονται στο Ίδρυμα αυτό, όπως επίσης, όλα τα χειρόγραφα βιβλία που αναφέρονται στον κατάλογο του Paul Morieux (167 βιβλία). Από πλευράς της Οι.Ομ.Κω. διατυπώθηκε το αίτημα της καταρχήν παραλαβής των ψηφιακών αρχείων για τις δύο κατηγορίες των βιβλίων. Όσον αφορά τα έντυπα βιβλία, αυτό θα γίνει άμεσα ενώ για τα χειρόγραφα βαθμιαία με την πρόοδο της φωτογράφησής τους. Δηλώθηκε προς την Αντιπροσωπεία ότι κατόπιν αιτήματος μπορούν να στείλουν ηλεκτρονικά τον κατάλογο των υπαρχόντων για τις δύο κατηγορίες.
4) Γενική Διεύθυνση Υπηκοοτήτων και Πολιτογράφησης – Υπουργείο Εσωτερικών: Διατυπώθηκε από πλευράς Οι.Ομ.Κω. το πρόβλημα ότι δεν υπάρχει δυνατότητα απόκτησης τουρκικής ιθαγένειας για τα τέκνα που κατά την γέννησή τους δεν είχε την τουρκική ιθαγένεια τουλάχιστον ένας από τους γονείς, έστω και αν υπάρχουν αδέλφια με τουρκική ιθαγέ-νεια. Επίσης, επισημάνθηκε η αδυναμία απόκτησης ιθαγένειας αλλά και «κυανής κάρτας» αν υπάρχει χάσμα μιας γενιάς χωρίς τουρκική ιθαγένεια. Η απάντηση των υπηρεσιακών παραγόντων υπήρξε ότι, μόνο εάν η τουρκική πολιτική ιεραρχία ζητήσει τη μελέτη του θέ-ματος, τότε αυτοί ως υπηρεσιακοί παράγοντες μπορούν να προτείνουν λύσεις.
5) Ombudsman – Συνήγορος του Πολίτη: Η αντιπροσωπεία έγινε δεκτή από τον Πρόεδρο του φορέα κ. Şeref MALKOÇ και το επιτελείο του. Από πλευράς της Οι.Ομ.Κω. τέθηκε το θέμα της εκμετάλλευσης που υφίστανται οι Κωνσταντινουπολίτες από ορισμένους κύκλους «κτηματομεσιτών». Το θέμα είχε επισημανθεί σε παλαιότερες παρεμβάσεις της Οι.Ομ.Κω. με αποτέλεσμα ο Φορέας να στείλει εγκυκλίους προς τις Διευθύνσεις των Κτη-ματολογίων. Η θέση του Συνηγόρου του Πολίτη είναι ότι θα εξετάσει με πολύ προσοχή συ-γκεκριμένες καταγγελίες για σφετερισμό περιουσιών των Ρωμιών.
6) Γενική Διεύθυνση Ευαγών Ιδρυμάτων: Η αντιπροσωπεία της Οι.Ομ.Κω. έγινε δεκτή από τον Γενικό Διευθυντή κ. Adnan Erdem και το επιτελείο του και υπήρξε διάρκειας 1.5 ώρας. Από πλευράς της Οι.Ομ.Κω. τέθηκαν τα ζητήματα:
(α) Η απαγόρευση εκλογών στα μη-Μουσουλμανικά ευαγή ιδρύματα (Βακούφια) τα τελευταία 6 χρόνια, γεγονός που δημιουργεί πολύ σοβαρά και πολλαπλά προβλήματα στην Ομογένεια. Ο κ. Erdem αναφέρθηκε στην πρόσφατη συνάντηση που είχε με την Α.Θ.Π. τον Οι-κουμενικό Πατριάρχη και ότι ο αρμόδιος Υπουργός Τουρισμού και Πολιτισμού έχει σε προτεραιότητα το
θέμα, για να το θέσει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Τουρκίας που πλέον έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για την έκδοση Διατάγματος επί του θέματος.
(β) Το αίτημα της Οι.Ομ.Κω. να έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και οι εκπατρισμένοι Κωνσταντινουπολίτες, με το δεδομένο ότι εδώ και χρόνια έχουν το δικαίωμα ψήφου στις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές. Ο κ. Erdem δήλωσε ότι το αίτημα είναι λογικό και δεν βλέπει κανένα εμπόδιο εφόσον υπάρχει η τουρκική ιθαγένεια.
(γ) Η ανάγκη ενοποίησης ομοειδών και παρεμφερών ευαγών ιδρυμάτων (70) με το δεδομένο της αδυναμίας εύρεσης υποψηφίων για τις διοικήσεις των ιδρυμάτων της Ομογένειας. Επισημάνθηκε επίσης ότι μέχρι το 1962 υπήρχε ο θεσμός της Κεντρικής Εφορίας ως δευτεροβάθμιου οργάνου διοίκησης των Βακουφίων και, επίσης, ότι πρόσφατα έχει καθιερωθεί ανάλογος φορέας για την Εβραϊκή Κοινότητα. Η πρόταση της Οι.Ομ.Κω. ήταν η συγκρότηση ενός συμβουλευτικού φορέα (Danışma Merkezi) στο επίπεδο όλων των ρωμαίικων ευαγών ιδρυμάτων, τον οποίο θα πρέπει να ενημερώνουν και να συσκέπτονται υποχρεωτικά όλα τα βακούφια σχετικά με θέματα διαχείρισης, όπως αγοροπωλησίας, ενοικίασης, κλπ. ή θέματα αρχιτεκτονικού και νομικού περιεχομένου, και άλλα. Ο κ. Erdem απάντησε ότι, εφό-σον δεν καταργείται η ανεξάρτητη νομική προσωπικότητα κάθε ευαγούς ιδρύματος, βρίσκει λογικό να μπορεί να υπάρξει κοινή διοίκηση σε ομοειδή και γειτνιάζοντα βακούφια.
Επίσης εξέφρασε την καταρχήν αποδοχή του για την ίδρυση ενός συμβουλευτικού φορέα στη μορφή που περιέγραψε η Οι.Ομ.Κω. Ο ίδιος θεώρησε τη λειτουργία ενός φορέα με αυτές τις αρμοδιότητες χρήσιμη και συμβατή με τις αρχές της ισχύουσας νομοθεσίας.
(δ) Έγινε εκτενής συζήτηση επί του θέματος των «κατειλημμένων-μαζμπούτ» ευαγών ιδρυμάτων της Ομογένειας που είναι 24 τον αριθμό (μονές στα Πριγκηπόννησα και άλλες εκκλησίες όπως ο Αγ. Γεώργιος Εντιρνέκαπι – Αντιφωνητής- Εκκλησίες Θεραπείων). Το καθεστώς μαζμπούτ σημαίνει ότι το ευαγές ίδρυμα που ανήκει σε ορισμένη Κοινότητα (τζεμάατ) ή ακόμα προέρχεται από κληρονομιά (για τα Μουσουλμανικά ιδρύματα) δεν διοικείται από τη σχετική κοινότητα, εφόσον αυτή έχει εκλείψει, αλλά αναγνωρίζεται η αρχική ιδιοκτησία του (ιδιοκτησία της Οθωμανικής περιόδου) και ως εκ τούτου διοικείται από τη Γενική Διεύθυνση Ευαγών Ιδρυμάτων.
Ο κ. Erdem ανέφερε το γνωστό νομικό εμπόδιο της «απομαζπουτοποίησης» που ισχύει για τα 52.000 μουσουλμανικά ιδρύματα που είχαν υπαχθεί στο καθεστώς αυτό το 1925. Τα ιδρύματα αυτά διοικούνται από τη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων. Κατά την άποψη του κ. Erdem, η τύχη των 24 ιδρυμάτων της Ομογένειας συνδέεται με το γενικότερο ζήτημα των 52.000 μαζμπούτ Μουσουλμανικών ιδρυμάτων. Από πλευράς της Οι.Ομ.Κω. αναφέρθηκε ότι τα δύο θέματα, δηλαδή της μαζπουτοποίησης των Μουσουλμανικών Βακουφίων το 1925 με την ίδρυση της Γ.Δνσης Βακουφίων και των μη-Μουσλουμανικών που ξεκίνησε από την δεκαετία του 1930 (για τις μονές στα Πριγκηπόνησα) και εντάθηκε την δεκαετία
του 1970 σε εκκλησίες της Πόλης, δεν έχουν σχέση ούτε επί της ουσίας ούτε επί νομικής βάσης και επομένως θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ανεξάρτητα.
Επίσης αναφέρθηκε από πλευράς της Γ.Δ. Βακουφίων ότι υπάρχουν 270 Μουσουλμανικά ιδρύματα με το καθεστώς «μουλχάκ» που έχουν διορισμένες διοικήσεις αλλά από τους αντιπροσώπους των κληροδοτών τους.
(ε) Τέθηκε από πλευράς της Οι.Ομ.Κω. το θέμα της υποστήριξης, από ευαγή ιδρύματα της Ομογένειας στην Πόλη, δράσεων Κοινωνικής Αλληλεγγύης που αφορούν συμπολίτες μας που έχουν εξαναγκαστεί σε εκπατρισμό, λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπατρισμένη Κοινότητα αποτελεί αδιάσπαστο τμήμα της Ομογένειας της Πόλης. Ο κ. Erdem ανέφερε ότι ο ισχύων νόμος επιτρέπει δράσεις όπως αυτές και δεν υπάρχει κάποιο εμπόδιο. Επίσης ο ίδιος έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για το πρόγραμμα Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Οι.Ομ.Κω.
(στ) Από πλευράς της Οι.Ομ.Κω. αναφέρθηκε ότι δίνουμε κάθε δυνατή τεχνική βοήθεια προς τον ιδιοκτήτη του Ορφανοτροφείου της Πριγκήπου το Οικουμενικό Πατριαρχείο, για την διάσωση του με τους εθελοντές επιστήμονες μας των οποίων η άποψη είναι ότι μπορεί να διασωθεί το Κτίριο αυτό, αρκεί να ξεκινήσουν σύντομα οι σωστικές ενέργειες αρχίζοντας από την επισκευή της σκεπής. Ο κ. Erdem αναφέρθηκε στο ιστορικό το πώς έφθασε το θέμα στην σημερινή του κατάσταση, ανέφερε την σκέψη του εποπτεύοντος Υπουργού να κατεδαφιστεί το κτίριο και να ανεγερθεί ξενοδοχείο για τουρισμό υγείας και την ανάγκη εύρεσης λύσης για να μην εκτίθεται η χώρα στο εξωτερικό.
7) ΤΙΚΑ (Αναπτυξιακός Φορέας Εξωτερικού Τουρκίας) : Η συνάντηση έγινε με τον Πρόεδρο του Φορέα Δρα κ. Serdar ÇAM. και τον Αντιπρόεδρο Καθηγητή κ. Birol ÇETİN και το επιτελείο τους.Αναλύθηκε από πλευράς της Οι.Ομ.Κω. το πρόγραμμα Κοινωνικής Αλληλεγγύης που υλοποιείται από το 2013 και για το οποίο και οι δύο ιθύνοντες έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον.
Σε όλες τις συναντήσεις υποβλήθηκαν γραπτά υπομνήματα.
Συναντήσεις με Πρέσβεις
8) Πρεσβεία της Ελλάδας (14/11): Στη συνάντηση παρέστησαν ο Πρέσβης κ. Πέτρος Μαυροειδής, ο επιτετραμμένος κ. Απόστολος Μπαλτάς και ο σύμβουλος κ. Συμεών Τέγος. Η αντιπροσωπεία της Οι.Ομ.Κω. ανέλυσε σε λεπτομέρεια τις πρόσφατες εξελίξεις που αφορούν την εκπατρισμένη Ομογένεια.
9) Πρεσβεία της Ε.Ε. Άγκυρας (13/11): Στη συνάντηση παρέστησαν ο Πρέσβης κ. Christian Berger και ο σύμβουλος κ. Alexander FRICKE. Η αντιπροσωπεία της Οι.Ομ.Κω. παρουσίασε όλο το πλέγμα των θεμάτων που απασχολούν την εκπατρισμένη Κοινότητα των Κωνσταντινουπολιτών και την ανάγκη εναρμόνισης των προγραμμάτων της Ε.Ε. για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων των Κοινοτήτων που έχουν υποστεί μαζικές παραβιάσεις στο παρελθόν.